Түлкібас ауданы орталығы Тұрар Рысқұлов ауылынан 2 шақырым, Азаттық ауылы маңында орналасқан. Аңыздарға сүйенсек, Арыс пен Құлан өзендерінің түйіскен тұсындағы қос өркешті тау мен қазір бұрмаланып Түлкібас аталып жүрген ауданның ежелгі аты – Түркібасы. Бұл атау Батыс Түркі хандығының Басы болған Естемес ханға байланысты шыққан. Естемес хан шамамен 556 жылы сол кездегі Екітау аталған тауға шатырын тігіп, оның етегіне ордасын орналастырып, қала салған. Түркібасы болған Естемес ханның ордасына, Екітаудың басындағы алтын-жібек шатырына 558 жылы Византиялық елші Земарх нөкерлерімен келіп, осы оқиғаны жазып қалдырған. Атақты академик В.В.Бартольд «Отчет о командировке в Среднюю Азию» (Москва, изд. «Наука», 1966 г) еңбегінде Түлкібас жерінде 1893 жылы іс сапарымен келіп, бұл жерді аралап көріп, Түлкібас топонимі жасанды әрі жаңылыс айтылған аталым екенін, оның дұрысы Түркібасы екендігіне ғылыми айтып, VII ғасырда түрік қағанының резиденциясы тұрғандығынан хабар береді. Түрік қағандарының отырған жерлері Түркібасы аталып, кейіннен халық аузында Түркібасы әулие атанды.
