Кенесары ханның бас сүйегінің фотосуреті деген ақпарат ғаламторды дүр сілкіндірді

Бүгін әлеуметтік желіде жарияланған Кенесары ханның бассүйегінің фотосуреті деген ақпарат ғаламторды дүр сілкіндірді. Қазақ ғалымдары 1994 жылдан бері қанша рет экспедиция ұйымдастырса да, таба алмай қойған Кенесары ханның бас сүйегін кім қай жерден суретке түсіріп алғанын және ол қайда сақтаулы тұрғанын әріптесім Мақсат Толықбай анықтап көрді. Айта кету керек, Кенесары - ақ киізге көтерілген қазақтың ең соңғы ханы. Түркияға барған сапарында Нұрсұлтан Назарбаев "қазақтың ең соңғы ханы өлтірілген соң, елімізде отарлау саясаты күшейгенін" айтқан еді. Сенсациялық сурет әлеуметтік желілерге бүгін таңертең салынған. Бірақ бұл суретті кімнің қайдан алғаны белгісіз. Белгілісі, бас сүйек телефонның камерасына түсірілген. Жабық әйнектің ішінде сақтаулы тұрған қанқаның астындағы белгі қағазда «Кенесары хан Қасымов, последний разбойник киргизкой степи» деген жазу бар. Бас арнайы темір қондырғыға қойылған. Алдыңғы тістері түгел сау. Анықтап қарасаңыз қасында тағы бір бас сүйектің шеті көрінеді. Яғни, мұражайдың іші болуы мүмкін. Ал, қанқаның жоғары жағы темірмен жиектеп қапталғанынан, бас сүйекті күлсалғыш ретінде қолданған деп топшалауға болады. Кенесары ұрпақтарын зерттеуші ғалым Рашид Оразовтың айтуынша, орыс патшайымы Екатарина Кенесарының бас сүйегіне алтын құйдырып, күлсалғыш жасатқан деген болжамдар бұған дейінде айтылған. Бірақ, бабамыздың басы мұражайда бұлайша ашықтан-ашық сақталып тұруы мүмкін емес дейді. Өйткені, 1994 жылдан бері сайланған экспедициялардың ешбірі нәтиже бермеген. Кенесарының бас сүйегі болуы мүмкін мекемелер мен мұрағаттарға дейін ақтарып шыққан іздеушілеріміздің барлығының тауы шағылған болатын. РАШИД ОРАЗОВ, Кенесары ұрпақтарын зерттеуші ғалым: Экспедиция Мәскеу мен Санк-Петербор қалаларында Кенесарының бас сүйегі сақталу мүмкін деген тарихи орындардың бәрін аралап нәтижеге қол жеткізе алмай келген болатын.