Құстар//аудиосказки//Әдина Жүсіп

СҮЙКІМСІЗ ӘУЕН Ертеде адам белгісіз бір құстың сайраған әдемі үнін естиді. Құстың құйқылжыта салған әні құлағының құрышын қандырып, көңілін көтереді. Адам айналасына қанша қараса да құсты таба алмайды. Бірақ дауысы жақын маңнан шығып тұрады. Адам көк шалғынның үстіне жата қалып құс әнін тыңдайды. Кенет ол ағаш арасында кішкентай ғана бір құстың тамағы бүлкілдеп сайрап отырғанын көреді. Өзі сондай кішкентай болса да, дауысы зор, әрі сазды шығады. Осынау ән мына құстың қай жерінен шығып тұр деп адам таңқалады. Адам күнде осы құсқа жем әкеліп шашады. Құс та адамға үйрене бастайды. Бір күні адам: Менің үйімнің алдында үлкен бау-бақшам бар. Сен сол бау-бақшаға көшіп кел. Балаларым әніңді естіп қуанып қалсын. Біз сені ренжітпейміз. Азық іздеп әуре болмайсың. Бәрін дайындап береміз. Тек әдемі әніңді салып тұрсаң болды, - дейді. Құс келіседі. Сол күні-ақ ол адамның иығына қонып, бақшасына барады. Бақша шыныменде әдемі екен. Тап-таза. Сылдырлап су ағып жатыр. Неше түрлі гүл, жеміс-жидек жаныңа не керек бәрі осы жерде екен. Құс өзін қызықтап қараған балаларға қарап сайрай жөнеледі. Балалар құсты жақсы көріп кетеді. Бұл бұлбұл құсы еді. Құстың әніне тек адамдар емес өзге құстар да қатты қызығатын. Үнемі таң атпай әуезді ән салатын құстың жоқ болып кеткеніне бәрі алаңдайды. Әсіресе әтеш қатты жоқтайды. Ол шыдай алмай құсты іздеуге шығады. Көп іздейді. Кенет алыстан бұлбұлдың үнін құлағы шалады. Бір жүгіріп, бір ұшып бұлбұлға жетеді. Оның қазіргі өміріне қатты қызығады. Ол да осы бау-бақшасы, тамағы мол жерде тұрғысы келеді. Әтеш адамдардан тығылып, осы бақшада тұра бастайды. Арада тағы бір-екі күн өткенде бұлбұл өзінің еркіндігін аңсап, бақшадан кеткісі келеді. Ән де салмай қояды. Адамдар құстың бұл қылығын түсінбейді. Адам келіп: Әнші құсым, саған не болды? Неге ән салмайтын болып кеттің? - дейді. Бұлбұл: Мен даланы сағындым. Әрине бұл бақшада бәрі керемет. Бәрі әдемі. Бірақ мен бұл жерде тұра берсем көңіл күйім түсіп, жаңа ән шығара алмаймын. Маған ізденіс керек. Табиғатпен етене жақын болсам, жасанды су емес табиғи судың сылдырын естісем, қолдан өсірген гүл емес, табиғи өскен гүлді қызықтасам ғана ән шығара аламын, - дейді. Құстың бұл сөзіне адам қатты ашуланады. Су да, ну да, гүл де бәрі осы бақшада емес пе? Тоқтықты көтере алмай отырсың-ау сен құс. Ал ендеше бар, кет. Көрейін даладан не тауып жегеніңді, - деп құсқа қатты ашуланып қуып жібереді. Тек ішеп жеу емес, сезіну, рахатқа бөлену, сол рахатты жырлау керек, - дейді құс. Адам құстың сөзін тыңдағысы келмейді. Құс қанатын қағып, ұшып кетеді. Құс пен адамның сөзін ағаш арасында жасырынып тыңдап отырған әтеш қуанып кетеді. Әтеш өзінің дауысы бұлбұлдыкіндей әдемі емесін білетін. Ол қалайда адамға жағуды ойлайды. Бірақ не істерін білмейді. Ақыры ойланып ойланып бір күні таң ата бар дауысымен: Ку-ка-ре-ку! Ку-ка-ре-куууу!!! - деп қатты шақырады. Таң атпай аяқ астынан шыққан ащы дауыстан шошып оянған адам төсектен атып тұрады. Бақшаға келсе бір белгісіз құс өңешін соза «ку-ка-ре-кулап» тұрады. Әй, сен қандай құссың? - дейді адам. Мен әнші құспын. Тек бір ерекшелігім таң атқанда ғана ән саламын,- дейді әтеш. Бірақ дауысың біртүрлі екен. Жақында ғана осы бақшада керемет әнші құсым болды. Бірақ ол ұшып кетті, - деп мұңаяды адам. Сен мұңайма. Тыңдай берсең менің де дауысымды ұнатып кетесің. Менің дауысымды бұрын тыңдап көрмегеннен кейін осылай болып тұр, - дейді құс бақшадан кеткісі келмей. Адам бақшасына өзге әнші құстың ұшып келгеніне қатты қуанады. Оны баладай мәпелеп күте бастайды. Әтеш әбден семіріп рахат күй кешеді. Бір күні әтешті іздеп мекиен келеді. Адам бақшасына тағы бір құстың келгеніне мәз болады. Олар осы бақшаның тұрақты әнші құстарына айналады. Балаларға да қос құс қатты ұнайды. Қарашы, құйрығы қандай әдемі. Күнге шағылысып жалт-жұлт етеді, - деп балалар да құсқа тамсана қарайды. Бірте-бірте бұл адамдарға әтештің шақырғанынан артық әуен жоқ секілді боп кетеді. Анда санда бұлбұлдың үнін естісе: Осы дауысты да керемет деп ойладым-ау,- деп адам өз-өзіне ренжитін болды. - Қандай сүйкімсіз әуен... #ӘдинаӘбдібайқызы #аудиосказки #ертегі #басня #Fairy_tale #fable #сказки #басня #ертегі #ертегілерелінде #мысал #мысалертегілер