Хива хони Муҳаммад Раҳимхон I қисмати | Qismat

"Қисмат" кўрсатуви "Ўзбекистон тарихи" телеканали Хива хони. Қўнғиротлар сулоласидан. Тўлиқ исми Муҳаммад Раҳимхон ибн Аваз иноқ ибн Муҳаммад Амин иноқ. Акаси Элтузархон вафотидан кейин тахтга ўтирган (1806 йил). Муҳаммад Раҳимхон I Хива хонлигини бирлаштиришда ижобий натижаларга эришган; бир қанча сиёсий, иқтисодий, маъмурий ислоҳотлар ўтказган. Хон саройи қошида доимий фаолият кўрсатувчи Кенгаш (Девон) таъсис этилган. Муҳаммад Раҳимхон I мамлакатни кенгайтириш учун туркман – човдурлар устига юриш қилган (1808-1809 йиллар). Шу йили Ҳасанбой элини бўйсундириб Қўнғиротга ҳужум қилган, бироқ у ерда қаттиқ қаршиликка учраган. Оймирза ҳукмронлик қилаётган қорақалпоқларнинг бир қисмини Оқ ёшқ деган мавзега кўчирган. Муҳаммад Раҳимхон I Орол бўйи қорақалпоқларини бўйсундириш учун бир неча марта юриш қилиб, 1811 йилда Тўрамурод сўфини енгиб хонликни мустаҳкамлаган. 1812-1818 йиллар давомида Сирдарё бўйи қозоқлари ва Марвдаги така туркманлар устига юриш қилиб, уларни хонликка қўшиб олган. Бу ғалабалар Хива хонлигининг мавқеини мустаҳкамлаб, уни мустақил қудратли давлатга айлантирган. 1822 йилда Марв устидан ҳукмронлигини ўрнатди. 1823-1824 йилларда Бухоро амирлигига тегишли Қоқиштивон, Оғор ва Пойкенд қалъаларига талончилик юришларини қилган. Бухоро амири Ҳайдар билан сулҳ тузган (1825 йил).