САМАКИ АЙЁР 6.3, سماكي أيور

Адабиёти ниёгон / ادبیات فارسی - تاجیک سماكي أيور مؤلف اخبار و راوی قصه فرامرز گردآورندهٔ کتاب روایت کند که روزی از روزها گروهی از دوستان همدل از من حکایتی درخواست کردند، و آن حکایت را با شادمانی و فرخندگی، به توفیق خدای عز و جل، در بهترین روز و شریف‌ترین ساعت آغاز نمودم… و آن را به حدی که توان داشتم آراستم، سامان دادم و ترتیب نمودم و به پایان رساندم. حکایتی از غرایب و عجایب مناظرات عالم، خوش‌تر از لحظات روزگار، زیرا هر آنچه در جهان است، اسبابی دارد و کار و کردار جهانیان در آن گرد آمده است: از عشق و وصال و هجران، دوری و نزدیکی، دل‌آزاری و مهر و کینه، دوستی و شادی و غم، آسایش و بلا و رنج، جدایی و فراق، نیازمندی و کامیابی، ناکامی و رسیدن به مراد و از دست دادن آن، تنگ‌دلی و نشاط، اندوه و سرور، مرگ و زندگی، جنگ و صلح، دشمنی و دوستی، ستیز و دادخواهی، فریاد و هشیاری، پرگویی و خاموشی، ناز و نیاز، آغاز و انجام، شهر و بیابان، کوه و صحرا، دریا و زمین، هوا و جزایر، قلعه‌ها و طلسمات، عجایب و گنج‌های پنهان و آشکار، دیو و پری، چهارپایان و درندگان، حیوانات وحشی و پرندگان، دریا و خشکی، پادشاه و رعیت، امیر و پهلوان، سردار و حاجب، وزیر و ندیم، نایب و وکیل، توانگر و درویش، فرومایه و شریف، جوان و پیر، کودک زبان‌آور و خردسال، دانا و نادان، جوانمرد و بخیل، حکیم و فیلسوف، زرنگ و ناتوان، عاقل و جاهل، دانشمند و بی‌خرد، قوی و ضعیف، اسیر و ستمکار، مکر و حیله، تدبیر و چاره، شب‌روی و آیاری، کاردانی و تلبیس، نیکوکاری و رای نیکو نهادن، راه نمودن و بدکاری و رندی، رازپوشی و راز فاش کردن، امانت‌داری و خیانت، آرزو و مقصود، دانش و رامش، فرهنگ و توانایی، پادشاهی و میدان‌داری، جنگ و شکار، لشکرکشی و دانستن هر کار، و تدبیر ساختن از راه پسندیده؛ از هر آنچه در جهان بوده و خواهد بود و در حکایت آمده است، گرد آوردیم و نوشتیم تا دوستان را در خواندن این کتاب جانی افزاید، در شنیدن آن دل آساید، عاشقان را مونسی روان باشد، جوانان را آموزگاری گردد، دل‌شکستگان را نوازش دهد، جهانیان را عبرت و اهل خرد را مایهٔ تفکر و تربیت گردد، فرزانگان را نمایان شود و زیرکان را بیازماید. و راهی باشد برای پادشاهان در کشورداری و عدالت، و شیوهٔ مملکت‌داری را بر پایه نگه دارد، چنان که خردمندان و فرهیختگان آن را پسندیده یابند.