Геноцид емес, этноцид, биліктегі сатқындар, құрбандарға өтемақы төлеу - тарихшылармен подкаст
«Сұрауы бар» -дың кезекті қонақтары - тарихшылар Бүркіт Аяған, Еркін Әбіл мен алаштанушы ғалым Сұлтан Хан Аққұлы. Подкастта қуғын-сүргін мен ашаршылық құрбандарының артында қалған ұрпақтарына өтемақы төлеу, қолдан ұйымдастырылған нәубетті геноцид емес этноцид деп тану мәселесі көтерілді. Сондай-ақ, сұхбат кезінде құрбандарды ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссияға құзырлы органдардың құпия құжаттарды бермей отырғаны, биліктегі коммунистер мен қазақты сатқандар жайлы ашық айтылды. Көріңіз! Пікір жазыңыз! Бөлісіңіз! 00:01. Анонс 00:35. Сәлемдесу 01:06. Қонақтарды таныстыру 02:25. Саяси қуғын-сүргін құрбандарын заңды не саяси тұрғыдан ақтаудың қажеті жоқ 03:16. Қуғын-сүргін құрбандарын материалдық жағынан ақтауымыз керек 04:00. Өтемақыны Ресейден талап етуіміз керек пе? 04:15. «Күшік күнінде көп таланған төбет қасқыр алмайды». Мәскеуге талап қоя аламыз ба? 04:30. Қуғын-сүргін құрбандарының өтемақысын мемлекет жауып бере алады 04:42. Өтемақы салық төлеушілердің есебінен төлене ме? 07:06. Қуғын-сүргін құрбандарының ұрпақтарына мұнай экспортынан үлес беруге болады 09:58. Мәскеу орталық архивтерінің құжаттары қашан жария болады? 10:47. Тарихи құжаттарды шенеуніктер тығып отыр 12:15. Қазақстан бойынша кемі 5-6 млн адам түрмеде отырды. 2 млн адам әлі де ақталмады 13:28. Ашаршылық пен қуғын-сүргінді бөлмеу керек 14:20. Ақтауға жатпайтын топтар бар 14:50. Заң бойынша Кейкі батыр – бандит 16:13. «Үш масақ» заңы бойынша 70 мың адам сотталды 16:42. Ақтау бойынша мемлекеттік комиссия неліктен кеш құрылды? 17:12. Билікте қалған «Комсомол» функционерлері жаппай ақтауға мүдделі болған жоқ 17:44. Ақордадан бұйрық болса кез-келген құжат ашылар еді 19:07. Бәрібір шындық ашылмайды 19:47. Мемлекеттік комиссияның міндеті бүкіл шындықты ашу емес 21:42. Қазақстан билігі қуғын-сүргін тақырыбын саясиландырғысы келмейді 23:40. Біз әлі Кеңес одағынан батпағына белшемізден батып отырмыз 24:19. Геноцид деп тану үшін қолымызда құжат жоқ, бірақ факт бар 24:49. Құлдық санадан құтылуға құлықты болған жоқпыз 25:25. Кеңес Одағы ешқайда кеткен жоқ. Посткеңестік деген сөз бекер емес 26:10. Қожайынымыз жоқ, кімнің құлымыз? 26:40. Билік геноцид деген сөзден қашады 29:50. Ғалымдарымыз аштықтан қанша қазақ қырылғанын әлі күнге дейін айта алмайды 30:09. Қазақтың саны 139 млн болуы тиіс еді 32:40. Жер бетінде қазақтай 70% астам халқын жоғалтқан мысал жоқ 33:42. Жүргізуші: Бір құпияның шетін шығара аласыз ба, не таптық? Тарихшы: Әзірге шығара алмаймын... 36:42. Ресеймен достығымызды пайдаланып тарихи құжаттардың түпнұсқасын алуға толық мүмкіндігіміз бар. Бірақ саяси құлық болмай тұр. 38:27. Сатқындардың саяси бағасын бере аламыз ба? 41:51. Қазақ қазақты қырды деген артық, бірақ көрсетіп жібергендер мол болды 42:25. Неліктен қазір сатқындарды іздейтін уақыт емес? 48:48. Қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күнін 27 қыркүйекке ауыстыру керек 49:17. 31-мамырды тек ашаршылық құрбандарын еске алу күні ретінде қалдыру керек 54:30. Коммунистік идеологиядан «қаңтар» оқиғасында ғана тәуелсіздік алдық 58:14. Қазақстанда цензура бар ма? 01:00:52. Құдайдың алдына барғанда... Қазақстан тарихшылары: тарихтың алдында арымыз таза 01:02:30. Қазақстанда осы күнге дейін Коммунистік партия мұрагерлерінің Парламентте отыруы - мазақ 01:03:28. Қорытынды, қоштасу #Сұрауыбар #СұлтанханАққұлұлы #БүркітАяған #ЕркінӘбіл
