ҚАЗАҚСТАН МУЗЕЙЛЕРІ: «ЖАРКЕНТ МЕШІТІ» СӘУЛЕТ-КӨРКЕМӨНЕР МУЗЕЙІ

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Телерадиокешені «Қазақстан музейлері» жобасы аясында Сіздердің назарларыңызға Алматы облысының Панфилов ауданында орналасқан «Жаркент мешіті» сәулет-көркемөнер музейі жайлы шағын бейнефильмді ұсынады. Бейнефильмнің түсірілімі «Рухани Жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасы аясында Алматы облысының Панфилов ауданы Жаркент қаласында 2018 жылы 2 тамызда жүзеге асты. Ұзақтығы: 12:14 мин. Тілі: қазақша Жаркент - еліміздегі көнеден келе жатқан тарихи қалалардың бірі. Ол көрші Қытай елімен шекаралас жатқан мемлекеттік маңызы бар мекен. Мұнда алғаш келген адамның назары бірден, қаланың қақ ортасында орналасқан ерекше ғимаратқа ауады. Ол – «Жаркент мешіті» сәулет-көркемөнер музейі. Әлемде ешбір шегесіз салынған тарихи жәдігерлер, «айдаһардың басы», «денесі» және «құйрығы» деп аталатын үш мұсылман храмы бар екен. «Басы» Қытайдың Құлжа қаласында, «құйрығы» Қырғызстанда, Ыстықкөл жағалауындағы Қарақолда, ал «денесі» Қазақстанда, осы Жаркент қаласында орналасқан. Бүгін біз сол аңызға бергісіз тарихы бар музей-мешіт жайлы әңгімелейтін боламыз. Бүгінде «Жаркент мешіті» сәулет-көркемөнер музейі» атанып, халыққа қызмет көрсетіп келе жатқан ғимараттың осыдан 130 жыл бұрын салынуына Жаркенттің 1882 жылы уезд орталығына айналуы себепші болды. Өйткені мешіт құрылысы уезге бағынышты Жаркент, Шонжы, Қоғалы, Сарыөзек, Нарынқол, Кеген өңірі және қырғыздың бірқатар аймақтары тұрғындарынан жиналған қаражатпен салынғаны соны аңғартады. «Жаркент мешіті» - ХІХ ғасырға жататын сәулет өнері ескерткіші. Кешен құрылысы екі кезеңмен жүргізілді, 1-ші кезең 1887-1890 жылдарды қамтып, мешіт ғимараты мен басты кіру порталы салынды. Ал, екінші кезеңде 1891-1892 жылдар аралығында медресе ғимараты, дұға оқитын үй, қақпа-қоршаулар тұрғызылды. Ғажайып құрылысқа Хасен Иманов, Тайыр Ысмайылов, Насретдин Қары, Әдіқадыр, Ұшырбақы, Зәйнутдин сынды жергілікті ұсталар және Бұқара, Самарқан сынды шаһарлардан келген 75 шебер атсалысты. Халық сайлаған құрылыстың бас мердігері, жергілікті көпес – Уәли ахун (Уәлибай) Юлдашев, бас сәулетшісі – халық Мұқан деп атаған Бейжіңдік қытай сәулетші-инженері Хон Пик (Хон Фи)... #Qazaqstan_muzeileri #AlFarabiUniversity #TRCKazNU #AlfarabiTV #Zharkentmeshiti #RuhaniJangyru #TRCKazNU #AlfarabiKazNU #dauryatm