Компьютерлік желілердің жұмыс жасау принциптері. Желілік компоненттер.10-сынып Алматы,Арман,Атамұра

Желідегі компьютер екі қызмет атқара алуы мүмкін: 1. Егер компьютер ақпарат алу үшін және сервиспен басқа желідегі компьютермен байланысса, онда бұл компьютер жұмыс станциясы деп аталады. 2. Егер компьютер басқа желідегі компьютерге ақпарат және сервис берсе, онда ол сервер деп аталады. Компьютерлік желі негізгі аппараттық және программалық компоненттерден құрастырылып, компоненттердің өзара келі- сімді әрекеттесуі арқылы қызмет етеді Негізгі аппараттық компоненттер: абоненттік жүйелер компьютерлер (жұмыс станцияларынемесе серверлер), принтерлер, сканерлер, т.с.с. желілік компоненттер -концентратор (хаб), коммутатор және маршрутизатор. байланыс арналары — сымдар, қосқыш ұяшықтар, сымсыз технологиялар арқылы деректер жіберу және қабылдау құрылғылары. Негізгі желілік программалық компоненттер: желілік операциялық жүйелер - Windows NT, Windows NT Server, Windows for Workgroups, LANtastic, NetWare, Unix, Linux және т.б. желілік программалық жабдықтар - желі клиенті, желілік адаптерлер, хаттамалар, қашықтықтан ену қызметі. Қолданбалы программалар- желілік мәліметтер базасы,пошта жүйесі, мәліметтерді сығу программалары,ұжымдық жұмысты автоматтандыру жүйелері Концентратор коммутатор мен Маршрутизатормен салыстырғанда желідегі ең қарапайым және арзан құрылғы. Барлық деректер концентратордың бір портына келіп түсіп, қалған порттарға таратылады. Осылайша, бір концентраторға қосылған барлық компьютер желіде бір-бірін көріп отырады. Коммутатордың (switch немесе қосқыш) қызметі концен тратор қызметіне ұқсас. Ерекшелігі - желіде таратылатын әр Дерек пакетінде адресат пен дереккөздің МАС-мекенжайлары болуында. Коммутатор, порттарына жалғанған әр компьютер мекенжайын «еске сақтап алып», реттеуші қызмет атқарып - Деректерді тек адресат компьютеріне ғана жібереді. Бұл желінің өнімділігін арттырады, себебі қажет емес пакеттер жоқ және желінің өткізгіштік қабілеті ұлғаяды. Маршрутизатор (router) Деректер пакетін тарату үшін екі не одан да көп желілерді байланыстыратын «ақылды» құрылғы. Маршрутизатор коммутатормен салыстырғанда күр- делі әрі қымбат желілік құрылғы болып табылады. Ол желілік трафикті бақылау, желідегі өзгерістерді жылдам анықтау және қажетті пакеттерді өткізіп, қажетсіз пакеттерді блоктау қыз- меттерін атқарады. Коммутатор мен маршрутизатор айырмашылығын көрсе- тетін мысал корпорацияның пошталық сервері. Қызметкер хатты жібергенде, хат адресатқа компанияның поштаны ішкі жеткізу жүйесі немесе жергілікті пошта бөлімшесі (егер хат алушы компаниядан тыс болса) арқылы жеткізілуі мүмкін. Мұнда коммутатор - компанияның ішкі сервері, ал маршрути- затор жергілікті пошта бөлімшесі ретінде көрінеді